Sprawozdanie KRRIO za 2022 rok
Szanowni Państwo,
Krajowa Rada Regionalnych Izb Obrachunkowych, na podstawie art. 25a ust. 1 pkt 7 ustawy z dnia 7 października 1992 r. o regionalnych izbach obrachunkowych (Dz. U. z 2022 r. poz. 1668 z późn. zm.), przedkłada Sejmowi i Senatowi Rzeczypospolitej Polskiej „Sprawozdanie z działalności regionalnych izb obrachunkowych i wykonania budżetu przez jednostki samorządu terytorialnego w 2022 roku”. Sprawozdanie to zostało przyjęte uchwałą Nr 6/2023 Krajowej Rady Regionalnych Izb Obrachunkowych z dnia 2 czerwca 2023 r. Jest to już 26. sprawozdanie.
Sprawozdanie składa się z dwóch części. Część pierwsza zawiera informacje o działalności regionalnych izb obrachunkowych w zakresie zapewnienia zgodnego z prawem prowadzenia gospodarki finansowej przez jednostki samorządu terytorialnego i ich związki. Efekt pracy izb w 2022 r. to m.in.:
- 197 095 zbadanych uchwał i zarządzeń organów jednostek samorządu terytorialnego i związków komunalnych,
- 12 budżetów ustalonych dla samorządów (dla 10 gmin, 1 powiatu i 1 związku jst),
- 24 597 wydanych opinii w sprawach określonych w ustawach, w tym 20 w sprawie uchwały rady gminy o nieudzieleniu absolutorium, z czego 10 pozytywnych, 2 pozytywne z uwagami i 8 negatywnych,
- 960 przeprowadzonych kontroli jednostek samorządu terytorialnego i innych podmiotów, w tym 702 w ramach kontroli kompleksowych,
- 114 901 skontrolowanych sprawozdań z wykonania budżetów jednostek samorządu terytorialnego,
- 383 rozpatrzone pisma i skargi, w tym 170 dotyczących działalności organów stanowiących jednostek samorządu terytorialnego,
- 93 szkolenia, w których uczestniczyło 9 650 pracowników jednostek samorządu terytorialnego (w formie online oraz w formie wykładów i warsztatów).
Ważnym zadaniem izb w roku sprawozdawczym było stałe monitorowanie, zarówno w działalności kontrolnej jak i analitycznej, sytuacji finansowej samorządów pod kątem spełnienia relacji z art. 243 ustawy o finansach publicznych, tj. zachowania przez każdą jst indywidualnego wskaźnika obsługi zadłużenia na poziomie nie wyższym niż dopuszczalny. Izby w ramach sprawowanego nadzoru oraz działalności opiniodawczej reagowały odpowiednio do stwierdzonych zagrożeń. Sprawozdanie prezentuje podsumowanie działań izb oraz sytuacji jednostek w powyższym zakresie.
Ponadto z inicjatywy Krajowej Rady Regionalnych Izb Obrachunkowych izby przeprowadziły dwie kontrole koordynowane, których przedmiotem były „Kontrola powszechności opodatkowania w podatku od nieruchomości, w podatku rolnym i w podatku leśnym” oraz „Ewidencja środków pieniężnych na rachunkach bankowych jednostki samorządu terytorialnego”. Wyniki powyższych kontroli zostaną przedstawione w odrębnych opracowaniach.
Część pierwsza Sprawozdania zawiera również wnioski de lege ferenda z zakresu funkcjonowania prawa samorządu terytorialnego w świetle doświadczeń regionalnych izb obrachunkowych. Wnioski te zostały przyjęte uchwałą Nr 5/2023 Krajowej Rady Regionalnych Izb Obrachunkowych z dnia 16 maja 2023 r.
W drugiej części Sprawozdania przedstawione zostały informacje dotyczące wykonania budżetu przez jednostki samorządu terytorialnego. Część ta, wzorem roku ubiegłego, sporządzona została w układzie, który mam nadzieję znajdzie Państwa uznanie. Postanowiliśmy bowiem w większym stopniu przedstawić dane w formie graficznej jednocześnie decydując się na umieszczenie materiałów źródłowych na naszej stronie www. Podstawowe dane o budżetach samorządowych w 2022 r. to:
- 345 672 943 tys. zł – dochody ogółem, które w 4,4% pozyskano z UE, tj. 15 259 554 tys. zł,
- 353 852 756 tys. zł – wydatki ogółem, w tym wydatki inwestycyjne – 60 306 173 tys. zł, z czego 26,3%, tj. 15 844 798 tys. zł, ze środków pozyskanych z UE,
- -8 179 812 tys. zł – wynik budżetów – deficyt,
- 90 825 610 tys. zł – zobowiązania ogółem, które w relacji do dochodów stanowiły 26,3%,
- 86 020 910 tys. zł – należności wraz z wybranymi aktywami finansowymi.
Sprawozdaniem objęto 2 807 jednostek samorządu terytorialnego, tj. 2 411 gmin, 66 miast na prawach powiatu, w tym miasto stołeczne Warszawę, 314 powiatów, 16 województw samorządowych oraz 168 związków jednostek samorządu terytorialnego oraz związek metropolitalny. Ogółem w 2022 r. funkcjonowało 2 976 jednostek samorządu terytorialnego i ich związków.
W Sprawozdaniu wykorzystano dane zgromadzone przez regionalne izby obrachunkowe, a także udostępnione przez Ministerstwo Finansów dane w zakresie sprawozdań budżetowych sporządzanych przez jednostki samorządu terytorialnego w latach 2021 i 2022 (baza na dzień 23 marca br.) oraz przez Główny Urząd Statystyczny w zakresie stanu ludności w jednostkach samorządu terytorialnego na dzień 30 czerwca 2022 r.
Wszystkie zestawienia, tabele i inne dane statystyczne zawarte w Sprawozdaniu są opracowaniem własnym, sporządzonym na podstawie informacji przekazanych przez poszczególne izby. Tabele i graficzna prezentacja danych w odniesieniu do budżetów jednostek samorządu terytorialnego zostały opracowane na podstawie sprawozdań budżetowych tych jednostek.
Sprawozdanie dostępne jest na stronie internetowej Krajowej Rady Regionalnych Izb Obrachunkowych www.rio.gov.pl. Istnieje możliwość pobrania wersji pdf Sprawozdania poprzez kod QR umieszczony na okładce.
Wyrażam przekonanie, że Sprawozdanie spełni oczekiwania i będzie pomocne w pracy obu Wysokich Izb, Rządu RP oraz innych organów i instytucji Państwa, a także podmiotów i organizacji samorządowych w podejmowaniu działań na rzecz samorządu terytorialnego.
Składam wyrazy podziękowania dla całego zespołu za przygotowanie tego Sprawozdania.
Damian Grzelka
Przewodniczący KR RIO
Pełny tekst "Sprawozdania z działalności RIO i wykonania budżetu przez jednostki samorządu terytorialnego w 2022 r."
Sprawozdanie KRRIO za 2022 rok (66,87MB)
Dodatkowe zestawienia tabelaryczne za 2022 r.:
Dodatkowe zestawienia tabelaryczne za 2022 rok (881,01KB)